W piątek, 23.10.2015 r. klasa 3f udała się na przedmiotową wycieczkę do Krakowa. Naszym celem było poznanie historii najważniejszych zabytków stolicy województwa małopolskiego oraz zwiedzenie najstarszego oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie mieszczącego się na pierwszym piętrze Sukiennic.
Najpierw udaliśmy się w stronę Krypty Wieszczów Narodowych na Wawelu. Mieści się ona w podziemiach Królewskiej Katedry. Została urządzona w 1890 r. z okazji sprowadzenia zwłok zmarłego Adama Mickiewicza, uważanego za jednego z najwybitniejszych polskich poetów. Potem w 1927r. obok Mickiewicza pochowano szczątki Juliusza Słowackiego, którego twórczość niesamowicie wpłynęła na rozwój polskiej literatury. W roku 1993, obok wejścia do Krypty, postawiono pomnik Cypriana Kamila Norwida, a następnie umieszczono w niej urnę z ziemią z jego paryskiej mogiły. Akt pochowania w tym miejscu najwybitniejszych twórców polskiego romantyzmu, podtrzymujących ducha narodu pozbawionego własnego państwa przez zaborców, miał ogromne znaczenie i uczynił Katedrę niemalże narodowym panteonem, gdzie obok królów i narodowych bohaterów spoczywają najwięksi duchowi przywódcy.
Następnie omówiliśmy historię Kościoła św. Michała Archanioła i św. Stanisława Biskupa, zwanego potocznie Kościołem na Skałce. Według legendy jest to sanktuarium męczeństwa biskupa krakowskiego, św. Stanisława. Znajduje się tam także Krypta Zasłużonych, w której pochowano m. in. Jana Długosza, Wincentego Pola, Adama Asnyka czy Stanisława Wyspiańskiego. Rolę Skałki jako panteonu narodowego utrwalił zwyczaj paradnych pogrzebów, co w latach zaborów stało się szczególnym wyrazem patriotyzmu.
Kolejnym punktem naszej wycieczki był Kościół św. Franciszka z Asyżu oraz przylegający do niego klasztor franciszkanów. Jest to budowla gotycka, w krużgankach klasztoru możemy zobaczyć freski oraz ślady polichromii gotyckiej. W kaplicy Matki Bożej Bolesnej znajduje się obraz Smętnej Dobrodziejki Krakowa, nieznanego autorstwa. Być może jest to dzieło Mistrza Jerzego, autora innych dzieł znajdujących się m. in. na Wawelu. Mieści się tam również Galeria Portretów Biskupów Krakowskich, której założenie według legend wiąże się z kanonizacją św. Stanisława Szczepanowskiego. Nad polichromią oraz witrażami tego Kościoła pracował sam Stanisław Wyspiański. Ponadto znajduje się tam także wierna kopia Całunu Turyńskiego oraz inne zabytki takie jak rzeźby, płaskorzeźby i pomniki.
Potem udaliśmy się w stronę Collegium Novum, w którym mieści się siedziba rektora i dziekanów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest to najstarszy polski uniwersytet, założony przez Kazimierza Wielkiego i odnowiony przez Władysława Jagiełłę z fundacji Jadwigi Andegaweńskiej. Obecnie w jego skład wchodzą m. in. Wydział Chemii, Polonistyki, Historyczny, Filologiczny oraz Collegium Medicum z wydziałem Lekarskim, Farmaceutycznym oraz Wydziałem Nauk o Zdrowiu. Aktualnie Uniwersytet Jagielloński słynie jako jedna z najlepszych uczelni w Polsce.
Później poszliśmy w stronę najstarszego budynku Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także najstarszego zachowanego budynku akademickiego w Polsce. Został on zbudowany w XV w. w stylu gotyckim z inicjatywy Władysława Jagiełły. Na początku była to główna siedziba Akademii Krakowskiej, potem mieściła się tam Biblioteka Jagiellońska, a obecnie znajduje się tam Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego z licznymi dziełami sztuki, pamiątkami oraz instrumentami naukowymi, z których korzystał m. in. Mikołaj Kopernik, w trakcie badania swojej teorii heliocentrycznej czy Zygmunt Wróblewski z Karolem Olszewskim w trakcie skraplania powietrza, czego dokonali jako pierwsi ludzie na świecie.
Następnie omówiliśmy historię Teatru Groteski oraz Teatru Bagateli. Teatr Groteska powstał z inicjatywy Zofii i Władysława Jaremów jako teatr dziecięcy. Pierwszą premierą był "Cyrk Tarabumba" w reżyserii Władysława Jarema. Obecnie program artystyczny "Groteski" tworzą trzy nurty tematyczne: bajki, baśnie i mity. Bajki adresowane są do najmłodszych, baśnie to przedstawienia dla całych rodzin, natomiast mity to przedstawienia dla młodzieży i dorosłych osnute wokół ksiąg mitów, przypowieści i przygód.
Z kolei Teatr Bagatela powstał z inicjatywy Mariana Dąbrowskiego. Anegdota mówi, że jego nazwę wymyślił Tadeusz Żeleński-Boy w trakcie spotkania z najwybitniejszymi ludźmi z Krakowa znanymi z talentu i dowcipów wezwanych na pomoc przez Mariana Dąbrowskiego. Boy, usłyszawszy o co chodzi, zażartował: „Znaleźć dobrą nazwę dla teatru? – Bagatela!”. Jednak wkrótce teatr stracił na popularności i został przerobiony na kino. Spłonął on w noc z 6 na 7 kwietnia 1928 roku, prawdopodobnie ogień powstał w magazynie mebli pod sceną. Jak na ironię zachował się napis z żarówek reklamujący film ,,Przedpiekle". Później teatr został odbudowany i niejednokrotnie zmieniał swoją nazwę. Obecnie słynie głównie ze sztuk komediowych, takich jak grane w nim już od ponad 20 lat ,,Mayday".
Naszym następnym celem był Teatr Stary im. Heleny Modrzejewskiej. Jest to drugi najstarszy teatr w Polsce, jego założycielem jest poseł krakowski Feliks Oraczewski oraz aktor Mateusz Witkowski. Teatr ten ma blisko dwuwieczną tradycję, mimo austriackiego zaboru wystawiano w nim również polską sztukę. Na przełomie XIX i XX w. praktycznie przestał funkcjonować, po czym został zamknięty. Ponowne otwarcie odbyło się dopiero po II wojnie światowej, później nadano mu również status teatru narodowego.
Potem udaliśmy się w stronę Galerii Autorskiej Andrzeja Mleczki. Zajmuje się on głównie rysunkiem satyrycznym, a także plakatem, scenografią, grafiką oraz rysunkiem reklamowym. Jest autorem ponad 20 tys. rysunków i ilustracji zamieszczonych w kilkudziesięciu pismach i magazynach. W galerii można obejrzeć archiwalne oraz aktualne rysunki, a także nabyć książki i albumy z rysunkami artysty jak i różnego rodzaju gadżety - kubeczki, koszulki, pościele, fartuszki, plakaty, kartki pocztowe oraz oryginalne prace Andrzeja Mleczki. Goście odwiedzający Galerię mogą liczyć na spotkanie z autorem i otrzymanie autografu lub dedykacji.
Kolejnym punktem było Muzeum Książąt Czartoryskich, założone przez Izabelę Czartoryską. Gromadzi ono dzieła malarstwa europejskiego XIII-XVIII w., zabytki europejskiego i islamskiego rzemiosła artystycznego od średniowiecza do XIX w., grafiki, sztuki starożytnej oraz militaria. Zdecydowanie najpopularniejszym i najcenniejszym dziełem pochodzącym ze zbiorów tego muzeum jest ,,Dama z gronostajem" autorstwa Leonarda da Vinci.
Później wyruszyliśmy do Teatru im. Juliusza Słowackiego. Jest to jedna z najsłynniejszych i najbardziej zasłużonych polskich scen. Budynek utrzymany jest w stylu eklektycznym z przewagą neobaroku. Wnętrze ozdabiają freski oraz słynna kurtyna Henryka Siemiradzkiego. Przed głównym wejściem znajduje się pomnik Aleksandra Fredry, ponieważ w pierwszych latach istnienia teatru to właśnie on był jego patronem, jednak później musiał przekazać pałeczkę Juliuszowi Słowackiemu. Mimo to jego pomnik nadal stoi na swoim miejscu. Teatrem tym kierowali wybitni dyrektorzy, spektakle realizowali wspaniali reżyserzy, współpracowali z tą sceną najznamienitsi scenografowie, a grali na niej najbardziej utalentowani aktorzy. Z tego powodu teatr ten stale zajmuje wysokie miejsce w kulturze Krakowa.
Na końcu udaliśmy się do Galerii Sztuki Polskiej XIX w. w Sukiennicach. Jest to najstarszy oddział Muzeum Narodowego w Krakowie, którego istnienie zainicjował Henryk Siemiradzki, ofiarując mu swoje dzieło ,,Pochodnie Nerona". Działa wystawione są w czterech salach: ,,Oświecenie"(sala Bacciarellego), ,,Romantyzm. W stronę sztuki narodowej" (sala Piotra Michałowskiego), ,,Wokół akademii" (sala Siemiradzkiego) i ,,Realizm, polski Impresjonizm, początki Symbolizmu" (sala Chełmońskiego). W sali oświeceniowej prezentowane są sceny historyczne i rodzajowe oraz portrety. Można w niej zobaczyć dzieła m.in. Marcela Bacciarellego, Per Kraffta Starszego, Aleksandra Orłowskiego czy Franciszka Smuglewicza. W sali Michałowskiego zaprezentowana jest seria poświęcona szarży pod Somossierą, portrety Żydów, dzieci i chłopów. Znajduje się w niej także ,,Portret generała Dembińskiego" oraz dyptyk Artura Grottgera pt.: ,,Pożegnanie powstańca'' i ,,Powitanie powstańca''. W sali ,,Wokół Akademii'' znajduje się niesamowite dzieło Jana Matejki - ,,Hołd pruski". Tam także mieści się wcześniej wspomniane dzieło Henryka Siemiradzkiego ,,Pochodnie Nerona". W ostatniej sali Chełmońskiego prezentowane jest malarstwo pejzażowe Jana Napomucena Głowackiego, realistyczne kompozycje Aleksandra Gierymskiego, dzieła symbolizmu autorstwa Józefa Chełmońskiego. Lecz największe wrażenie z obrazów znajdujących się w tej sali zdecydowanie wywiera ,,Czwórka" Józefa Chełmońskiego.
Wycieczkę uważam za udaną, wiele dowiedzieliśmy się o zabytkach Krakowa, a Muzeum Narodowe w Sukiennicach dzięki zgromadzonym w nich dziełom oddało piękno sztuki XIX w. Mieliśmy okazję zobaczyć najwspanialsze obrazy polskich i zagranicznych artystów, co pokazało nam ogrom włożonej w nie pracy oraz talent autorów. Myślę, że cel wycieczki został w pełni wykonany, a do domu wróciliśmy z satysfakcją po odbyciu lekcji w nieco innej formie niż codzienna.
Natalia Węgrzyn kl. 3f
Pełna galeria zdjęć - 3f w Krakowie - kliknij tutaj.